Gruzja to bardzo ciekawy kraj ze względu na tamtejsze krajobrazy, gościnność mieszkańców, kuchnię i muzykę. Oprócz coraz bardziej lubianej destynacji wakacyjnej Polaków, stanowi także obszar zainteresowania polskich archeologów. Niedawne znalezisko dokonane przez polsko-gruziński zespół potwierdza ważną rolę tamtejszych ziem w kwestii badania historii, a także numizmatyki.

Brązowe i srebrne monety w forcie Apsaros

Zespół kierowany przez z dr hab. Radosława Karasiewicza-Szczypiorskiego z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego i prof. Shotę Mamuladze z Uniwersytetu im. Shoty Rustavelego w Batumi odnalazł w forcie Apsaros skarb zawierający kilkanaście monet z okresu Cesarstwa Rzymskiego. Najstarsze spośród nich wybito za panowania cesarza Hadriana na początku II wieku, a najmłodsze okazy pochodzą z czasów cesarza Septymiusza Sewera panującego na początku III wieku. Srebrne monety podobnie jak wykonane z brązu, które zawiera skarb pochodzą z Cezarei oddalonej od miejsca znaleziska około 1000 kilometrów. Stanowi to ciekawy przykład na to, jak polska numizmatyka i archeologia pomagają budować wiedzę historyczną. Srebrne i złote monety czy złote medale pochodzące z różnych epok zawsze stanowią świadectwo historii.

Skąd pochodzi skarb?

Miejsce odkrycia skarbu nie jest przypadkowe. Fort Apsaros, wybudowany około 2000 lat temu stanowił strategiczny punkt na rubieżach Cesarstwa Rzymskiego, a konkretnie jego prowincji Kapadocji. Znalezisko nie jest pierwszym ciekawym odkryciem. Polacy i Gruzini praktycznie co roku dostarczają ciekawego materiału badawczego pochodzącego z tego wykopaliska. Kilkanaście lat temu na tym stanowisku odkryto inny skarb zawierający 40 wykonanych ze srebra rzymskich monet wybitych w III wieku naszej ery. Znalezisko może stanowić pozostałość po wyprawie wojennej, na którą udawały się legiony rzymskie stacjonujące przez pewien czas w forcie.

Kolejne monety numizmatyczne w okolicach fortu?

Monety numizmatyczne znalezione w Apsaros spoczywały w niewielkiej odległości od siebie, jednak były rozproszone. Każe to przypuszczać, że skarb został rozproszony podczas prac budowalnych prowadzonych w późniejszych czasach. Fort był po Rzymianach wykorzystywany także przez wojska bizantyjskie i osmańskie. Z takiego stanu rzeczy płynie jeszcze jeden bardzo optymistyczny dla polskich i gruzińskich badaczy wniosek. Prawdopodobnie na terenie wykopaliska uda się w przyszłości znaleźć kolejne monety kolekcjonerskie, a przede wszystkim stanowiące ciekawy materiał dla badaczy, pochodzące z czasów Rzymskich. Pracujący na miejscu archeolodzy uważają, że znalezisko stanowi tylko część większego skarbu, który przez lata spoczywał w forcie Apsaros. Polscy numizmatycy powinni więc trzymać kciuki za pracę zespołów badawczych z Warszawy i Batumi, by kolejne znaleziska prowadziły do interesujących odkryć historycznych. W końcu numizmatyka jako nauka jest od dawna wielkim sojusznikiem historii w poznawaniu dziejów świata.